
elif @elif 2 weeks ago super Koray bey👏🏻
Yavru bir köpek için dünya; sesler, görüntüler ve anlamını henüz çözemediği uyaranlarla doludur. Senin için sıradan olan bir gürültü, onun için bilinmeyen bir tehlike olabilir.
Bazıları market önündeki alışveriş arabasına havlar. Bazıları siren sesiyle irkilir. Ve çoğu zaman biz bu tepkilere “korkaklık” deriz.
Ama onlar korkak değil, sadece hazırlıksızdır.
Tanımadığı için tehdit algılar. Deneyimlemediği için paniğe kapılır. Bazı köpekler yabancılara havlamaz. Çünkü “yabancı” kavramını zamanında tanımıştır. Tanışmış, koklamış, duymuş ve öğrenmiştir. Cesaret, doğuştan gelen bir özellik değildir. Cesaret; tanıdık olana, yaşanmış deneyimlere ve güven duyulan birine dayanır.
Sosyalleşme Ne Değildir?
Sosyalleşme yalnızca parkta koşturmak değildir. İnsanların başını okşadığı “tatlı” anlar da yeterli olmaz. Gerçek sosyalleşme; köpeğin farklılıkla karşılaştığında paniklememeyi öğrenmesidir.
Valiz sesi, çocuk çığlığı, motor uğultusu, rüzgârla uçuşan bir poşet…
Köpek eğer bunlara karşı sakin kalabiliyorsa, onlarla daha önce karşılaşmıştır. Ve eğer yanında güven duyduğu biri varsa, bu tanışmaları korkuya değil, öğrenmeye dönüştürür.
Korkmayan köpek cesur olduğu için değil; yanında keşfetmesine izin veren bir birey olduğu için sakindir.
Sosyalleşme Zamanla Yarışır
Köpeklerde sosyalleşme bir gelişim penceresidir. Ve bu pencere, sınırlı bir süre açık kalır. Araştırmalara göre bu dönem genellikle 3 ila 12 hafta arasında başlar ve bazı kaynaklara göre 16. haftaya kadar devam edebilir. İşte bu dönem, köpeğin çevresini tanıması ve güvenle anlamlandırması için kritik bir fırsattır. Bu fırsat kaçırıldığında, karşılaşılmayan her uyaran, gelecekte “anlam verilemeyen bir gürültüye” dönüşebilir.
Köpeğin dünyası, tanıdığı kadar büyür. Ve büyümeyen bir dünya, hep aynı korkulara sınır çizer.
Dünyasını Genişlet
Onu hayatın farklı yüzleriyle tanıştır.
Unutma:
Köpeğin ne kadar çok şey tanırsa, o kadar az şeyden korkar. Tanımadığı her şey, zihninde büyüyen bir gölgeye dönüşür.
Geç mi Kaldın?
Evet, sosyalleşme penceresi bir noktada kapanır. Ama hiçbir şey için geç değil. Bu kez daha sabırlı olman gerekir. Çünkü artık korktuğu şey yalnızca yeni olan değil; geç kalınmış bir tanışmanın getirdiği güvensizliktir. Zamanında tanıtamadıysan, şimdi güveni inşa etmek için daha fazla zaman ayırmalısın.
3 yaşındaki bir köpek hâlâ bisiklet sesine ürkebilir. Ama o sesi seninle birlikte deneyimlediğinde, ileride onun için yalnızca “sıradan bir ses” olarak kalabilir.
Ve o sesin ardındaki korku, senin yanında küçülebilir.
Artık ona bir şey öğretmiyorsun; onunla birlikte öğreniyorsun. Beraber korkunun içinden geçiyorsunuz.
Ve her adımda ona şunu söylüyorsun: “Yanındayım.”
Sosyalleşme, Bağın Sessiz Temelidir
Bir köpek sosyalleşirken aslında şunu öğrenir: “Yeni şeyler korkutucu değil… Çünkü yalnız değilim.” İşte bu güven duygusu, onun panik anlarında devreye girer. Zamanla onu yeniye açık, korkularını yönetebilen, daha dengeli bir köpeğe dönüştürür.
Sosyalleşme, bastırılmış korkuların yerine yazılmış bir güven hikâyesidir.
✍️ Koray – Köpek Davranışları Uzmanı